سیمان هیدروگرافیک با افزودن مواد شیمیایی کاهنده‌ ی آب به سیمان تولید می ‌شود و کارایی و مقاومت آن نسبت به سیمان پرتلند معمولی بالاتر می ‌باشد. این سیمان همچنین در برابر بارندگی و باران ‌های موسمی مقاوم است و مشکلی خاصی ندارد.

سیمان‌های کم حرارت در حین واکنش هیدراتاسیون، دمای کمی تولید می‌کنند. این ویژگی با تغییر خاصیت شیمیایی برخی از ترکیبات سیمان‌های پرتلند معمولی به دست می‌آید. ترکیب شیمیایی سیمان‌های کم حرارت عبارت است از:

سیلیکات‌ها که حدود ۷۵% سیمان پرتلند معمولی را تشکیل می‌دهند، نقش اصلی را در تعیین مشخصه‌های سخت‌شدگی (روند توسعه مقاومت) ایفا می‌کنند. به منظور به دست آوردن درک واضحی از تغییرات شیمیایی و فیزیکی در زمان هیدراتاسیون سیمان پرتلند، مطلوب آن است که واکنش‌های هیدراتاسیون آلومینات‌ها و سیلیکات‌ها به طور جداگانه مورد بحث قرار گیرند.

سیمان همچنین در ساخت آثار هنری، مجسمه‌ها و عناصر دکوراتیو در معماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از آن‌جا که سیمان پرتلند، متشکل از مخلوط نامتجانس چندین جزء است، لذا فرآیند هیدراتاسیون حاوی واکنش‌های همزمان انجام شونده ترکیبات بدون تبلور با آب است. با این وجود، تمام ترکیبات به یک میزان هیدراته نمی‌شوند.

یک سطل حاوی ملات سیمانی سیمان پرتلند یک ماده کلسینه شده متشکل از آهک و سیلیکات است که با ماسه و سنگ مخلوط می‌شود و پس از هیدراته شدن، یک ماده خمیری تشکیل می‌دهد که سفت شده و به یک ماده سنگ‌مانند تبدیل می‌شود.

پوزولان، ماده‌ای حاوی سیلیکا (سیلیسیم دی اکسید) در حالت واکنش پذیر است. این ماده هم به صورت طبیعی یافت شده و هم به صورت مصنوعی ساخته می‌شود.

حرارت هیدراتاسیون سیمان چیست و چگونه اندازه گیری می شود؟

مواد اولیه آسیاب شده با نسبت‌های دقیق با یکدیگر مخلوط می‌شوند. این مخلوط باید یکنواخت و همگن باشد تا در مراحل بعدی فرآیند، واکنش‌ها به صورت کامل و صحیح انجام شود.

اهمیت سیمان در صنعت ساختمان تنها به دلیل نقش آن در تولید بتن محدود نمی‌شود، بلکه قابلیت‌های مختلفی که سیمان به سازه‌ها می‌بخشد نیز بسیار مهم است. سیمان موجب می‌شود که سازه‌ها از نظر مقاومتی و پایداری، قابلیت اطمینان بالاتری داشته باشند. همچنین، استفاده از سیمان در ترکیب با دیگر مواد ساختمانی، امکان ایجاد طرح‌ها و اشکال مشاهده ادامه متنوعی را در معماری فراهم می‌کند.

[۴] سیمان غیر هیدرولیک در شرایط مرطوب یا زیر آب سفت نمی‌شود. بلکه در هنگام خشک شدن سفت می‌شود و با دی اکسیدکربن موجود در هوا واکنش می‌دهد. پس از سفت شدن در برابر حمله مواد شیمیایی مقاوم است.

عکس ذره‌بینی از یک نمونه کلینکر پرداخت شده، با استفاده از میکروسکوب انعکاس نوری

نسبت آب به سیمان باید به دقت کنترل شود، زیرا کمبود یا زیاد بودن آب می‌تواند بر مقاومت نهایی بتن یا ملات تأثیر منفی بگذارد.

آهک با دی‌اکسید سیلیکون واکنش داده و دی کلسیم سیلیکات و تری کلسیم سیلیکات تولید می‌کند.